الحمد لله، والصلاة والسلام على رسول الله، وعلى آله وصحبه ومن اتبع هداه وبعد: امت اسلام بیش از یک قرن است که از تفرقه و اختلاف، فقر و عقبماندگی، بیکاری و تورم و دیگر مشکلات اجتماعی رنج میبرد و این واقعیت بر کسی پوشیده نیست. امروز کنفرانس کشورهای اسلامی در شرایطی برگزار میشود که بهار عربی - اسلامی به لحاظ سیاسی به پیروزی دست یافته است و به حمایتهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نیازمند است. در چنین شرایطی اتحادیهی جهانی علمای مسلمان پیامی به سران کشورهای اسلامی فرستاد و با تقدیم خالصترین سلام و درود و دعا به محضر آنان، از خداوند بزرگ برای آنان موفقیت و پیروزی طلب کرد. اتحادیه خطاب به سران کشورهای اسلامی مواردی را نیز از آنان درخواست کرده است:
نخست: سروران بزرگوار و عالیجنابان، خداوند شما را در مقابل خود و امت اسلام مسئولیت داده است و روزی دربارهی عملکردتان از شما سؤال خواهد کرد؛ رسول گرامی اسلام میفرماید:"كلكم راع وكلكم مسؤول عن رعيته، الإمام راع ومسؤول عن رعيته" رواه البخاري ومسلم. هر یک از شما مسئول هستید و باید پاسخگوی زیردستان خود باشد؛ پیشوا مسئول است و باید جوابگوی رعیتش باشد. پیشوای عادل در روز قیامت در سایهی خداوند جای دارد آنجا که سایهای جز سایهی او وجود ندارد. در حدیث صحیح نیز آمده است: "خيار أئمتكم الذين تحبّونهم ويحبّونكم، وتصلون عليهم ويصلون عليكم، وشرار أئمتكم الذين تبغضونهم ويبغضونكم، وتلعنونهم ويلعنونكم" رواه مسلم. بهترین پیشوایان شما کسانی هستند که شما را دوست دارند و شما هم آنان را دوست دارید برای شما دعا میکنند و شما هم برای آنان دعا میکنید و بدترین پیشوایان شما کسانی هستند که از آنان نفرت دارید و آنان نیز از شما نفرت دارند و همدیگر را لعن و نفرین میکنید.
دوم: با این که درد و رنج و مشکلات و گرفتاریهای جهان اسلام منشأ خارجی نیز دارد، اما مسئولیتپذیری داخلی ما اساس کار است و دین اسلام مسئولیت نخست را بر ما محول میکند؛ خداوند متعال پس از غزوهی احد فرمود: "أَوَلَمَّا أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُم مِّثْلَيْهَا قُلْتُمْ أَنَّى هَذَا قُلْ هُوَ مِنْ عِندِ أَنفُسِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ" [آل عمران: 165]. آیا (به ناله و افغان افتادهاید و بیحال و زبون شدهاید) هنگامی که مصیبتی (در جنگ احد) به شما دست داده است (و میگوئید:) این (کشتار و فرار) از کجا است؟! و حال آن که (در جنگ بدر) دو برابر آن، (پیروزی) کسب کردهاید (و از طرف کشته و اسیر گرفتهاید؟!) بگو: این (شکست خوردن و کشتهشدن) از ناحیهی خودتان (و نتیجهی مخالفت با رهنمودهای رسول خدا و پیروی از حرص و آزتان) است. بیگمان خداوند بر هر چیزی توانا است (و پیروزی و شکست در حیطهی اختیار او است). به همین خاطر آحاد امت اسلام اعم از رهبران و ملتها باید ساز و کارهای لازم را برای پیشرفت و تحقق عدالت، رشد، رفاه و سعادت این امت که روزگاری سرقافلهی کاروان بشریت بوده است فراهم کنند.
سوم: اوضاع سیاسی امت اسلام و آفتهایی مانند تفرقه و اختلاف فیمابین بر سروران بزرگوار و عالیجنابان پوشیده نیست پس بر شما واجب است از لحاظ مادی و معنوی نهایت تلاشتان را برای تحقق وحدت به کار گیرید. وحدت یک فریضهی شرعی است و نصوص زیادی بر آن تأکید کردهاند و امروز به یک ضرورت اجتنابناپذیر برای امت ما تبدیل شده است. اوضاع اقتصادی امت اسلام و فقر و بیکاری و تورم حاکم بر آنان نیز بُعد دیگر قضیه است؛ در برخی از کشورهای اسلامی با وجود برکات زیاد و منابع گوناگونی که امت اسلام در اختیار دارد، میانگین فقر به 50% رسیده است. از این رو واجب شرعی و مصلحت دینی اقتضا میکند بین منابع انسانی موجود در بخش اعظم این کشورها و منابع مالی بسیاری که عمدتا در خارج از کشورهای اسلامی سرمایهگزاری میشود، یکپارچهسازی شود. با این وجود تجارت درون منطقهای هنوز در حد 30% باقی است. بنابراین در راستای تحقق یکپارچگی اقتصادی و همبستگی اجتماعی که در کنار هم خیر و برکت را به ارمغان میآورند ما از شما مسئولیت میخواهیم. ما در این دوره منتظر تصمیمات تاریخی شما به لحاظ سیاسی و اقتصادی هستیم؛ وحدت به سود همگان است و یکپارچگی و همبستگی امنیت و قدرت را برای همگان به ارمغان میآورد و آنچه را که برخی افراد برای برادرانشان هزینه میکنند در آیندهای نه چندان دور همراه با برکت و سعادت به سوی آنان باز خواهد گشت.
چهارم: اوضاع کشورهای بهار عربی - اسلامی و شرایط ظلم و فساد حاکم نیز که دورهای طولانی بر این کشورها سایه افکنده بود و بخش اعظم برکات و خیرات آن را به یغما برده بود، از شما پنهان نیست. به همین خاطر در خصوص حمایتهای مادی و معنوی از این کشورها، مسئولیت بزرگی بر دوش شما قرار میگیرد تا این کشورها و در رأس آنها کشور بزرگ مصر که با موضعگیریها، جهاد و دفاع خود و به برکت الازهر شریف بر امت عربی و اسلامی ما فضیلت دارد، راه خود را به سمت پیشرفت و ترقی در پیش گیرند.
پنجم: اتحادیهی جهانی علمای مسلمان از مسئولان این کشورها که در کنفرانس اسلامی شرکت کردهاند، انتظار دارد که با ملتهایشان آشتی کنند، دست در دست هم بگذارند و برای مقابله با عقبماندگی به سمت پیشرفت حرکت کنند؛ در قالب نظام اجتماعی و با الهام گرفتن از اصل آزادی و کرامت که ملتها فریادش را سر دادهاند، همراه با هم در صف واحدی قرار گیرند و مانند بنایی استوار همدیگر را تقویت کنند. هیچ توجیهی وجود ندارد که ملتها و حاکمان در دو سنگر جداگانه باشند، جز گرایش به ظلم و بی عدالتی و رقم زدن آیندهی وخیم. "وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ"[شعراء: 227].
و کسانی که ستم میکنند خواهند دانست که بازگشتشان به کجا و سرنوشتشان چگونه است!!
شما را به خدا سوگند میدهیم دربارهی ملتهایتان صادق و بخشنده باشید و دست در دست هم بگذارید تا همانند سایر ملتهای جهان که به هیچ وجه از امکانات مادی و معنوی و ابعاد وسیع تمدنی امت ما برخوردار نیستند به سمت پیشرفت و ترقی حرکت کنیم.
امید آن داریم که این کنفرانس بتواند جهش ویژهای به امت بزرگ اسلام ببخشد تا از مرحلهی حرف به عمل و از تفرقه به وحدت و همدلی و از عقبماندگی به پیشرفت و تمدن و همبستگی گام بردارند.
"وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ" ]توبه: 105[.
بگو: (هرچه میخواهید) انجام دهید (خواه نیک، خواه بد. امّا بدانید که) خداوند اعمال (ظاهر و باطن) شما را میبیند (و آنها را به حساب شما میگیرد) و پیغمبر و مؤمنان اعمال (ظاهر) شما را میبینند و (به نسبت خوبی و بدی، با شما دوستی یا دشمنی میورزند. این در دنیا، و امّا) در آخرت به سوی خدا برگردانده میشوید که آگاه از پنهان و آشکار (همگان و دیدنی و نادیدنی جهان) است و شما را بدانچه میکنید مطّلع میسازد (و پاداش و پادافره اعمال و اقوال شما را میدهد).
دکتر علی قره داغی دکتر یوسف قرضاوی
دبیرکل رئیس اتحادیه