امام چین بیاو (اسماعیل) یکی از یک از پی موشوایان دینی چین به ویژه در شمال غربی این کشور نقش دینی و اجتماعی و ملی برجسته‌ای دارد و هم‌اکنون سمت نائب رئیس انجمن اسلامی استان چینگهای و امامت مسجد باستانی دونگوان یکی از بزرگ‌ترین و مشهورترین مساجد استان چینگهای را بر عهده دارد.
شرح حال
چین بیاو (اسماعیل مسعود) در سال 1966 در شهر شینینگ مرکز استان چینگهای در شمال غرب چین از یک خانواده مسلمان به دنیا آمد. تحصیلات عمومی خود را در مدارس دولتی گذراند و تحصیلات دینی را نزد پدرش فرا گرفت و پس از پایان دوره متوسطه برای تحصیل علوم اسلامی به مدرسه باستانی مسجد دونگوان نزد امام "ما شیانگ چن" (محمد) رفت.
در سال 1988 میلادی برای تکمیل تحصیلات خود در دانشگاه الازهر به مصر سفر کرد؛ ابتدا به مؤسسه بعوث اسلامی پیوست، سپس وارد دانشکده شریعت شد و تحصیلات تکمیلی را در رشته مبانی فقه به پایان رساند.
امام چین 9 سال را در مصر گذراند و پس از آن در سال 1997 میلادی در مراسمی با حضور شیخ الازهر فارغ التحصیل شد و مدرک دانشگاهی الازهر خود را دریافت کرد. آنگاه به چین بازگشت و در یکی از مساجد استان چینگهای به عنوان امام مشغول شد.
وی درباره این دوران می‌گوید: «وقتی در مسجد دونگوان شاگرد مبتدی بودم، نیت تحصیل در کشورهای عربی به ویژه مصر در دلم نهادینه شد؛ بنابراین تمام تلاشم را کردم و شب‌ها را بیدار ماندم و سرانجام در سال 1988 به این آرزویم رسیدم. از زمان ورود به مصر و تحصیل در الازهر، عمیقاً دلتنگ وطن و بستگان و خانواده‌ام بودم. در آن زمان ارتباطات با روش‌های سنتی و از طریق پست انجام می‌شد و ارسال نامه حداقل نیم ماه طول می‌کشید و بعد از یک ماه پاسخ آن می‌آمد. من برای رسیدن به موفقیت تلاش می‌کردم و این انگیزه صبر و استقامت را در وجودم برمی‌انگیخت. ما در ساختمان شماره (17) شهر البعوث زندگی می‌کردیم؛ در این شهر هزاران دانشجو زندگی می‌کردند که از تمام قاره‌های جهان آمده بودند. آنها با هم زندگی می‌کردند، درس می خواندند و بازی می‌کردند. پیوندهای عشق، دوستی و آشنایی بین ما شکل می‌گرفت و زندگی در مصر برای ما رضایت‌بخش بود تا این که تحصیلاتم را به پایان رساندم و به کشورم بازگشتم.
کار و فعالیت شبانه‌روزی
استان چینگهای 1331 مسجد دارد و امام چین بیاو در تعدادی از مساجد این استان فعالیت کرد. او در مدارس مساجد، امامت و تدریس دانشجویان را بر عهده داشت و سال‌ها به عنوان امام جماعت مسجد "نانکوان" (مسجد جنوبی) مشغول بود. اکثر مساجد چین با توجه به موقعیت جغرافیایی آنها در شمال، جنوب شرقی یا غرب نامگذاری شده است. وی در آن مدت نقش مذهبی و اجتماعی برجسته‌ای در بین مسلمانان چینگهای ایفا کرد و در سال 2020 میلادی به دعوت کمیته امور مساجد سِمت امامت جماعت را بر عهده گرفت. مسجد "بیگوان" (مسجد شمالی) یکی از بزرگ‌ترین مساجد در استان چینگهای است که در دوران امپراتوری مینگ (1386 - 1644 میلادی) تأسیس شد و وظیفه آموزش امامان مساجد و نظارت بر کیفیت عملکرد و افزایش آگاهی آنها از آموزه‌های سرشار از مدارا، گذشت، برادری و همکاری اسلامی در آن انجام می‌گیرد.
وی در این باره می‌گوید: استان چینگهای محل زندگی تعداد زیادی از مسلمانان از ملیت‌های مختلف است و بسیاری از پیروان بودایی تبتی در کنار قوم هان (چینی اصلی) در آنجا زندگی می‌کنند. بنابراین وضعیت مذهبی این استان تا حدودی پیچیده است و فعالیت دینی در آنجا نیاز به حکمت و خردمندی دارد.
در مورد ما مسلمانان باید بگویم که از قدیم الایام با ملیت‌ها و مذاهب دیگر هم‌زیستی مسالمت‌آمیز و برادری داشته‌اند و تاریخ داستان‌های بی‌شماری در این زمینه دارد.
او ادامه داد: من شخصاً به برکت دانش معتدلی که از اندیشمندان اسلامی و چینی آموخته‌ام، همواره در زمینه تفکر و تقریب بین اسلام و کنفوسیوس فعالیت کرده‌ام و در این راه از گنجینه‌های فکری چند صد ساله دانشمندان مسلمان چینی بهره برده‌ام. من در راستای تقویت آشنایی و هماهنگی بین مسلمانان و دیگران با روش‌های گوناگون تلاش زیادی کردم. از جمله این روش‌ها:
- آموزش امامان جدید؛ در طول بیست و پنج سالی که امام مسجد بودم، صدها امام جوان مسلمان و عاشق دین و میهن از دست من فارغ التحصیل شدند.
- نزدیک کردن فرهنگ چینی و اسلامی به هم‌دیگر از طریق سخنرانی، نوشتن و انتشار مقاله در روزنامه‌ها و مجلات.
دیوان امام شافعی را به زبان چینی ترجمه کردم و سال‌ها پیش در انتشارات دار الشعب استان چینگهای چاپ شد.
انجمن دوستیابی بین ادیان مختلف
امام چین بیاو زمانی که در مسجد بیقوان مشغول فعالیت بود، خواستار برپایی «تالار آشنایی» در مسجد شد. الهام‌بخش او این آیه کریمه بود که می‌فرماید: (يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى
وفا حسن پور:
وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوباً وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا) (الحجرات: 13).
هان ای مردم همانا ما شما را از یک مرد و یک زن آفریده‌ایم و شما را به هیئت اقوام و قبایلی در آورده‌ایم تا با یکدیگر انس و آشنایی یابید...
او از غیر مسلمانان سایر ملیت‌ها و ادیان دعوت کرد تا آنها را تحت نظارت سازمان‌های دولتی، با اسلام و فرهنگ ملل مسلمان و آداب و رسوم آنان و نیز با فرهنگ سایر ملیت‌ها و مذاهب آشنا کند.
اولین نشست مجمع علمی در سال 2021 میلادی با عنوان «دیدگاه‌های ادیان درباره تمدن طبیعی محیطی» و سپس دومین نشست مجمع در تابستان سال پیش با عنوان «تبادل دیدگاه‌های دینی و مذهبی و افزایش آگاهی جامعه چین» برگزار شد.
نقش برجسته اجتماعی
امام چین بیاو علی‌رغم مشغله‌های مذهبی و رسمی، نقش اجتماعی خود را به عنوان یک شخصیت مهم مذهبی در استان چینگهای فراموش نکرده است. او نقش‌ها و مشارکت‌های برجسته‌ای در جامعه دارد و مشتاق دیدار و رفت و آمد آنها است و به پاس قدردانی از زحمات قبلی و نقش سازنده آنها در جامعه، هدایایی نمادین به آنها تقدیم می‌کند تا نشان دهد که آنان همچنان در قلب جامعه هستند و هنوز هم کسانی وجود دارند که از آنها یاد می‌کنند و فضیلت و نقش آنان را به خاطر دارند.
در آغاز سال جاری میلادی (2023 میلادی) به پاس قدردانی از زحمات این امام بزرگوار، او را به امامت مسجد جامع دونگوان در چینگهای که یک مقام عالی مذهبی است منصوب کردند.