ترجمه جدید انگلیسی قرآن کریم در هند منتشر شد
دهلی نو: آخرین ترجمه قرآن کریم به انگلیسی روز شنبه در مرکز فرهنگی اسلامی هند به طور رسمی عرضه شد. این مراسم مخاطبان مختلف از جمله علمای دینی، سیاستمداران، اساتید دانشگاه، دانشجویان و اعضای جامعه را به خود جلب کرد که نشان دهنده اهمیت پیام اسلام در عصر کنونی است.
مراسم با تلاوت و ترجمه آیاتی از قرآن کریم آغاز شد که به آن روحیه‌ای معنوی بخشید و سپس شعری از ماهر القدری در بیان اندوه قرآن از دوری مسلمانان خوانده شد.
دکتر ظفر الاسلام خان، مترجم و مفسر این اثر با عنوان "قرآن مجلل"، به طور مفصل در مورد نیاز به ترجمه‌ای مدرن به زبان انگلیسی ساده در عصر حاضر پرداخت؛ در عصری که زبان انگلیسی در سراسر جهان گسترش یافته است، چنین ترجمه‌ای باید در دسترس همگان باشد. اما ترجمه‌های موجود با نیازهای عصر حاضر همخوانی ندارد و تفاسیر آنها به سؤالات مطرح شده در زمان حاضر پاسخ نمی‌دهد. مترجم معتقد است که چنین ترجمه‌ای موجب سهولت در اجرای دستورات الهی برای مسلمانان می‌شود و دریچه‌ای برای درک بهتر کتاب مقدس اسلام برای غیر مسلمانان می‌گشاید.
دکتر ظفر الاسلام از علمای بزرگ جهان اسلام است که در دانشگاه الازهر و قاهره تحصیل کرده و دکترای خود را از دانشگاه منچستر بریتانیا اخذ کرده است. وی بیش از پنجاه عنوان کتاب به زبان‌های عربی، انگلیسی و اردو تألیف و ترجمه کرده است. وی با بیان این‌که این ترجمه همراه با تفسیر در دو نسخه موجود است، گفت: یکی حاوی متن عربی و ترجمه موازی و دیگری حاوی تنها ترجمه انگلیسی است. وی همچنین خاطرنشان کرد: این ترجمه هم اکنون به صورت آنلاین از طریق لینک https://thegloriousquran.net/ در دسترس همگان است؛ اما نسخه الکترونیک آن همچنان در حال آماده‌سازی و تصحیح است.
دکتر ظفر الاسلام با بیان انگیزه خود از ترجمه قرآن به انگلیسی تشریح کرد: نیاز به انجام این پروژه را احساس می‌کردم؛ زیرا ترجمه‌های زیادی در دسترس بود - که ابتدا توسط مستشرقان و بعداً توسط برخی از مسلمانان تهیه شده بود - اما متوجه شدم که این ترجمه‌ها اشتباهات و کاستی‌های زیادی دارند. او توضیح داد که ترجمه عبدالله یوسف علی، به ویژه، در میان مسلمانان بسیار محبوب است، اما او از اوایل دهه 1980 متوجه شد که هر زمان که ترجمه آیات خاصی را در خطبه‌ها یا نوشته های خود نقل می‌کند، اشتباهات زیادی در آن وجود دارد. همین امر باعث شد که تصمیم بگیرد روزی نسخه تصحیح شده ترجمه عبدالله یوسف علی را منتشر کند.
دکتر ظفر الاسلام با یادآوری چگونگی آغاز ترجمه متاثر شد و گفت: در سال 2010 به همراه همسرم به حج رفتم و در مسجد الحرام تصمیم گرفتم دیگر این کار را به تعویق نیندازم و پس از بازگشت به وطن، در ژانویه 2011 بازنگری ترجمه را آغاز کردم. در ابتدا به دلیل مشغول شدن به مسؤولیت‌های دیگر پیشرفت کندی داشتم، اما از سال 2020 تا 2023 خود را کاملا وقف تکمیل این پروژه کردم تا جایی که در آن دوره حتی مطالعه روزنامه را متوقف کردم.
دکتر ظفر الاسلام توضیح داد که کار وی بر اساس قدیم‌ترین و معتبرترین منابع عربی است و تلاش زیادی برای ارائه ترجمه قرآن کریم و تبیین اصول اسلام به گونه‌ای که قدیم‌ترین دانشمندان مسلمان و مفسران اولیه قرآن کریم فهم کرده‌اند، انجام داده است. وی تأکید کرد از هرگونه بحث فلسفی، فقهی و زبانی پرهیز کرده‌ام؛ زیرا این بحث‌ها منجر به اختلاف و تفرقه بین مسلمانان می‌شود. وی افزود: کار من به عنوان تلاشی برای تصحیح ترجمه عبدالله یوسف علی آغاز شد؛ اما به تدریج به ترجمه‌ای کاملاً جدید تبدیل شد که شامل مقدمه‌ای مبسوط بر قرآن کریم و فصلی در زندگی پیامبر اکرم و بسیاری از ضمائم از جمله اصطلاحات اسلامی و نمایه قرآنی است که آن را به راهنمای جامعی برای قرآن کریم و اسلام تبدیل کرده است. دکتر ظفر الاسلام تأکید کرد که علی‌رغم این که همانند عرب‌ها بر زبان عربی تسلط دارم، تحقیقات گسترده و کار دقیقی در تفاسیر ارزشمند و لغت‌نامه‌های عربی برای درک معانی کلمات و اصطلاحات قرآن کریم انجام داده‌ام.
ریاست این مراسم را دکتر سیده سیدین حمید، عضو پیشین کمیسیون برنامه‌ریزی هند بر عهده داشت. سخنرانان شامل استاد سليم انجنییر، معاون جماعت اسلامي هند، شيخ محب الله ندوي، عضو پارلمان، استاد عبد الحمید قاضی از بخش زبان عربی دانشگاه اسلامی ملیه، استاد محمد قطب الدين از بخش زبان عربی دانشگاه جواهر لعل نهرو، داکتر وارث مظهری استاد بخش مطالعات اسلامی دانشگاه همدرد و عبد الودود ساجد سردبیر روزنامه اردو زبان انقلاب بودند.
در ابتدای مراسم پیامی از سوی نجیب جاناک، مدیر پیشین دانشگاه اسلامی ملیه و فرماندار پیشین دهلی خوانده شد که به دلیل آن که بیرون از دهلی بود نتوانست در این مراسم شرکت کند. او گفت که از دوران کودکی ترجمه‌های انگلیسی زیادی از قرآن کریم را خوانده‌ام، اما به جرأت می‌گویم که ترجمه دکتر ظفر الاسلام «بهترین ترجمه‌ها» بوده است. وی افزود: دکتر ظفر الاسلام با زبان ساده نه تنها ترجمه درجه یک ارائه می‌کند، بلکه توضیحاتی می‌دهد که موضوعات و مکان‌های ذکر شده در کتاب مقدس اسلام را روشن می‌کند و به تمام سؤالاتی که در این سال‌ها پرسیده‌ایم پاسخ می‌دهد.
عبدالودود ساجد، سردبیر روزنامه انقلاب، ترجمه دکتر ظفر الاسلام را یک «دستاورد بزرگ» توصیف کرد و به طور مفصل در مورد دستورات عدالت اجتماعی در قرآن کریم سخن گفت.
پروفسور سلیم مهندس نائب رئیس جماعت اسلامی هند، گفت: قرار بود رئیس جماعت جناب آقای سعادت الله حسینی در این محفل مبارک حضور یابد و سخنرانی کند؛ اما به دلیل یک اتفاق ضروری در خانواده مجبور شد به حیدرآباد برود. وی افزود: ترجمه انگلیسی دکتر خان به بسیار واضح و بدون نیاز به فرهنگ لغت قابل مطالعه است. وی همچنین خاطرنشان کرد که مقدمه، پاورقی‌ها و ضمائم جامع، توضیحات مفصلی در مورد مفاهیم و اصطلاحات اسلامی ارائه می‌دهد و فهم قرآن کریم را برای انگلیسی زبانان آسان می‌کند.
شیخ محب الله ندوی، عضو پارلمان هند، کار دکتر ظفر الاسلام را ستود و گفت که میلیون‌ها نفر از این کار که با دقت و با استفاده از تفاسیر نسل‌های اولیه و منابع اصلی اسلامی انجام شده است، قدردانی خواهند کرد. شیخ محب الله ندوی این ترجمه را یک دستاورد واقعاً شگفت‌انگیز توصیف کرد.
استاد عبد المجید قاضی گفت که این ترجمه را به طور کامل خواندم و آن را بسیار زیبا و عالی یافتم. وی به تاریخچه ترجمه قرآن به زبان‌های مختلف پرداخت و از اولین ترجمه‌ها به لاتین و سایر زبان‌های اروپایی شروع کرد که عمدتاً توسط مستشرقان و محققان مسیحی انجام شده است تا تصویری گمراه کننده از کتاب مقدس مسلمانان ارائه شود. او گفت که ترجمه‌های اولیه برای اثبات برتری مسیحیت بر اسلام بوده است.
پروفسور عبد المجید قاضی خاطرنشان کرد: قرآن کریم بیش از صد بار به زبان انگلیسی ترجمه شده است و بیشتر این ترجمه‌ها توسط مستشرقان و همچنین قادیانیان انجام گرفته است. اما بعدها مسلمانان نیز ترجمه قرآن را آغاز کردند. در میان ترجمه‌های مسلمانان، ترجمه مرمادوک پیکتال به عنوان مهم‌ترین ترجمه و پس از آن عبدالله یوسف علی و محمد اسد قرار دارد. پروفسور عبد المجید قاضی اظهار داشت که ترجمه‌های اولیه کاستی‌های اساسی دارد، در حالی که کار دکتر ظفر الاسلام تا حد زیادی در اصلاح این اشکالات موفق بوده و ترجمه‌ای زیبا و بسیار قابل قبول از متن مقدس اسلامی ارائه کرده است. پروفسور عبد المجید قاضی تأکید کرد که ترجمه دکتر ظفر الاسلام به زبانی بسیار ساده و آسان نوشته شده است؛ اما حقیقت این است که نوشتن چنین ترجمه ساده و آسان بسیار دشوار است. برای نشان دادن این نکته، او به یک ضرب المثل ایتالیایی استناد کرد که می‌گوید: "ترجمه خیانت است" و خاطرنشان کرد که درک واقعی ماهیت هر کتابی مستلزم دانش عمیق از هر دو زبان برای داشتن عدالت در کار است.
پروفسور محمد قطب الدین از گروه زبان عربی دانشگاه جواهر لعل نهرو، نقدی جامع بر این ترجمه ارائه کرد و اذعان داشت که دکتر ظفر الاسلام فقط یک مترجم نیست؛ بلکه دانشمند بزرگی است که هر جا که لازم باشد تلاش می‌کند و اصطلاحات و عبارات خاصی از جمله مسائل مربوط به حجاب زنان، حقوق اهل ذمه، مسائل جدید مهاجرت، مسائل مربوط به اقلیت‌های مسلمان را روشن می‌کند.
دکتر وارث مظهری، استاد معارف اسلامی دانشگاه همدرد، افزود: سهولت و شفافیت و در عین حال جامع بودن، از ویژگی‌های بارز این ترجمه است. وی بر لزوم تسلط مترجم به هر دو زبان، درک عمیق از بلاغت متن و ایمان به آنچه که ترجمه می‌کند تأکید کرد و گفت: همه این ویژگی‌ها در دکتر ظفر الاسلام وجود دارد؛ او به دو زبان عربی و انگلیسی تسلط کامل دارد و از مسائل جاری مربوط به مسلمانان داخل و خارج از کشور خود کاملا آگاه است.
دکتر وارث مظهری این ترجمه را به دلیل پرداختن به موضوعات معاصر مانند جایگاه زن، سیاست، جهاد دفاعی، مفاهیم روز مربوط به ذمه، سنگسار، ارتداد و جایگاه زن در زندگی معاصر ستود. وی افزود که دکتر ظفر الاسلام در ترجمه خود به تمام این موضوعات به سبکی شگفت‌انگیز پرداخته است.
در خاتمه دکتر سیده سیدین حمید رئیس مراسم و عضو سابق کمیسیون برنامه‌ریزی، موفقیت بزرگ دکتر ظفر الاسلام در زمینه ترجمه قرآن کریم راتبریک گفت و از حضور در چنین مراسمی که برای اولین بار در زندگی‌اش بوده است ابراز خوشحالی کرد.
مدیریت مراسم تحلیف بر عهده معصوم مرادآبادی روزنامه‌نگار و نویسنده پیشکسوت بود که موفقیت چشمگیر دکتر ظفر الاسلام را تبریک گفت و به گوشه‌هایی از پنجاه سال زندگی او به عنوان یک عالم، روزنامه‌نگار و رهبر جامعه مسلمانان هند پرداخت.