رئیس اتحادیه حکم معامله ارزهای دیجیتال بین جواز و هشدار را تشریح کرد (گزارش)
دکتر علی محی الدین قره داغی، رئیس اتحادیه جهانی علمای مسلمان، ارزهای دیجیتال را بر دو نوع تقسیم کرد: نخست ارزهایی مانند «بیت کوین»، «ترامپ اس» و «دوج کوین» که سودی جز به صورت مضاربه‌ای ندارند و به اعتقاد او نباید با آنها داد و ستد کرد. نوع دوم شامل ارزهای دیگری مانند اتریوم است که مزایای دیگری نیز دارد و اصولاً امکان معامله با آنها وجود دارد.
قره داغی تصریح کرد: برای این که معامله با این ارزها مجاز باشد، باید به شرکت‌های سهامی صادره از بانک‌های مرکزی یا مرتبط با کالا یا خدمات منتقل شود.
وی تأکید کرد که بیت کوین که بیش از همه رواج دارد و ارزهای نوظهور مانند ترامپ S کوین، با اهداف شریعت سازگار نیستند و هیچ سودی برای اقتصاد ندارند، بلکه در درجه اول ارزهایی برای مضاربه شخصی هستند.
در جلسه هم‌اندیشی فقهی و اقتصادی روز یکشنبه 18 بهمن ماه که توسط اتحادیه جهانی علمای مسلمان در مورد ارزهای دیجیتال برگزار شد، قره داغی تشریح کرد که یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ارزهای دیجیتال این است که وجود فیزیکی ندارند، و سرمایه آن چیزی جز جنبه‌های پیچیده فنی و الکترونیکی نیست با این حال به آنها «ارز» گفته می‌شود.
وی افزود: این ارزها توسط سرمایه خاصی پشتیبانی نمی‌شوند، بلکه به خود کاربران وابسته است و توسط کشورها یا بانک‌های مرکزی صادر نمی‌شوند.
وی در ادامه افزود «بیت کوین» که توسط شخصی ناشناس به نام «ساتوشی ناکاموتو» طراحی شده بود، تنها توسط آلمان و آن هم برای مقاصد مالیاتی به رسمیت شناخته شد.رئیس اتحادیه تصریح کرد: این ارزها فقط به صورت آنلاین و درون شرکتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و کارکرد برخی از آنها به روش‌های بازاریابی شبکه‌ای است که امکان استفاده از آنها در فعالیت‌های غیرقانونی مانند قاچاق مواد مخدر را افزایش می‌دهد.
وی در سخنان خود به بررسی مفهوم تجارت الکترونیک و حکم انجام قراردادها از طریق وسایل ارتباطی نوین پرداخت و ویژگی‌ها، مزایا و معایب تجارت الکترونیک و ضوابط و الزامات اساسی آن را تشریح کرد.
قره داغی در توضیح معاملات حاشیه‌ای اظهار داشت که این نوع معاملات شامل اعطای نقدینگی یا اعتبار به سرمایه‌گذاران برای انجام معاملات با اندازه‌ای بزرگ‌تر از سپرده‌هایشان است که ممکن است به چهارصد برابر برسد.
وی افزود: این نوع تجارت در دارایی‌های مختلف مانند ارز، فلزات گرانبها، سهام و کالاها انجام می‌شود و نوعی ریسک اقتصادی است.
در خصوص ارزهای دیجیتال هم تأکید کرد که اسلام از پیشرفت و توسعه سودمند حمایت می‌کند، مشروط بر اینکه حمایت قانونی از این ارزها وجود داشته باشد.
وی تصریح کرد: استفاده از کارت‌های الکترونیکی با پشتوانه ضمانت‌نامه‌های بانک‌های اسلامی مجاز است که مشتریان را از خطر مصون می‌دارد.
قره داغی خاطرنشان کرد که بیت کوین به طور فزاینده‌ای گسترش یافته است، در حالی که OneCoin هنوز به رسمیت شناخته نشده است و در بورس‌ها معامله نمی‌شود. برخی از تحلیلگران اقتصادی انتظار داشتند که این ارزها مشکلات اقتصادی ایجاد کنند که می‌تواند منجر به یک بحران مالی جدید جهانی شود.
وی تأکید کرد که اسلام ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را به عنوان یک ارز واقعی به رسمیت نمی‌شناسد؛ زیرا این ارزها کالایی قابل تملک نیستند. وی افزود: اقتصاد شریعت مبتنی بر دارایی‌ها و منافع واقعی است نه بر اعتبارات خیالی؛ از این رو خرید و فروش ارزهای دیجیتال را شرعا حرام است.
وی از دولت های اسلامی خواست معامله با این ارزهای دیجیتال را به خاطر خطرات و آسیب‌هایی که به اقتصاد ملی وارد می‌کنند، ممنوع کنند و خواستار وضع قوانینی برای محافظت از شهروندان در برابر ضررهای احتمالی شد. همچنین از علما و اهل فتوا خواست پس از مطالعه همه‌جانبه و تحلیل دقیق همه جوانب موضوع، فتوا دهند.
منبع: اتحادیه