جایگاه مردان و زنان در بهشت
به قلم: دکتر سیداحمد هاشمی
بسیار با این سؤال مواجه میشویم که چرا اسلام در تشریع احکام، بین مرد و زن تفاوت قائل شده است؟ بر اساس این ادعا، این تفاوت منحصر به این دنیا نیست بلکه به جهان آخرت هم سرایت کرده است!
در مطلب زیر بنا نداریم به تمام شبهه‌هایی که در این خصوص مطرح می‌شود پاسخ دهیم بلکه درصدد آنیم که به دو پرسش مهم درباره تفاوت بین مردان و زنان در جهان بازپسین پاسخ گوییم:
سؤال 1: چرا در قرآن غالب نعمت‌های بهشتی برای مردان قرار داده‌شده است؟
پاسخ: در مورد سؤال اول عرض شود که غالب نعمت‌هایی که در قرآن برای بهشتیان قرار داده‌شده است، مرد و زن در آن شریک‌اند به دو دلیل:
اول اینکه: خطاب جمعِ مذکر در زبان عربی صرفاً معطوف به مردان نیست، بلکه زنان را نیز شامل می‌شود و نه برعکس.
مثلاً وقتی خداوند با عبارت «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ» مؤمنین را خطاب قرار می‌دهد به‌اتفاق علماء، هم زنان و هم مردان را شامل می‌شود، مگر اینکه قرینه‌ای بیاید و آن را خاصِ مردان کند.
دوم اینکه برای رفع این ابهام، آیاتی وجود دارد که زنان را به‌صورت ویژه با مردان در پاداش اخروی شریک کرده است، مانند:
)فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لاَ أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِّنكُم مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى بَعْضُكُم مِّن بَعْضٍ فَالَّذِينَ هَاجَرُواْ وَأُخْرِجُواْ مِن دِيَارِهِمْ وَأُوذُواْ فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُواْ وَقُتِلُواْ لأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ ثَوَاباً مِّن عِندِ اللّهِ وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ( [آل عمران: 195]
پس پروردگارشان دعاى آنان را اجابت كرد [و فرمود كه] من عمل هيچ صاحب عملى از شما را از مرد يا زن كه همه از يكديگريد، تباه نمىكنم پس كسانى كه هجرت كرده و از خانههاى خود رانده‌شده و در راه من آزاردیده و جنگيده و کشته‌شده‌اند بدی‌هایشان را از آنان مىزدايم و آنان را در باغ‌هایی كه از زير [درختان] آن نهرها روان است درمىآورم [اين] پاداشى است از جانب خدا و پاداش نيكو نزد خداست (195)
)وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَـئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ يُظْلَمُونَ نَقِيراً( [النساء: 124]
و كسانى كه كارهاى شايسته كنند چه مرد باشند يا زن، درحالی‌که مؤمن باشند آنان داخل بهشت مىشوند و به قدر گودى پشت هسته خرمايى مورد ستم قرار نمىگيرند (124)
)مَنْ عَمِلَ صَالِحاً مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ( [النحل: 97]
هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعاً او را با زندگى پاكيزهاى حيات [حقيقى] بخشيم و مسلماً به آنان بهتر ازآنچه انجام مىدادند پاداش خواهيم داد (97)
)مَنْ عَمِلَ سَيِّئَةً فَلَا يُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا وَمَنْ عَمِلَ صَالِحاً مِّن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ( [غافر: 40]
هر كه بدى كند جز به‌مانند آن كيفر نمىيابد و هر كه كار شايسته كند چه مرد باشد يا زن درحالی‌که ايمان داشته باشد درنتیجه آنان داخل بهشت مىشوند و در آنجا بىحساب روزى مىيابند (40)
سؤال 2: درحالی‌که از ديدگاه قرآن، مردان در بهشت از نعمت حوریان برخوردارند اما چرا این نعمت در بهشت برای زنان وجود ندارد؟
جواب: اشتباه این سؤال ازآنجا ناشی می‌شود که در این پرسش، زن و مرد ازلحاظ فیزیولوژی (کاراندام‌شناختی) و سایکولوژی (روان‌شناختی) یکسان فرض شده‌اند، درحالی‌که، گرچه زن و مرد در انسانیت باهم مشترک‌اند، اما ازلحاظ فیزیولوژی و روان‌شناختی باهم تفاوت‌های زیادی دارند.
عمده‌ترین تفاوت زن و مرد، تفاوت جنسیِ مرد و زن ازلحاظ فیزیولوژی و روان‌شناختی است.
درحالی‌که فیزیولوژی مرد ازلحاظ میل جنسی طوری است که از زمان بلوغ تا زمان مرگ، از نوسانات کمتری برخوردار است، و تا پایان عمر میل جنسی‌اش همچنان باقی می‌ماند، فیزیولوژی زن ازلحاظ جنسی کاملاً با مرد تفاوت دارد.
ساختار جنسی زن طوری است که زودتر از مرد به سن بلوغ می‌رسد، و زودتر از مرد نیز، در سنین 45 تا 50 سالگی دچار یائسگی می‌گردد.
میل جنسی زن در دوران باروری‌اش نیز به‌شدت دچار افت‌وخیز می‌شود، درحالی‌که میل جنسی زن در دوران تخمک‌گذاری یا اوولاسیون، به اوج خود می‌رسد، در دوران قاعدگی و بارداری این میل به‌شدت افت می‌کند، و تا سرحد نفرت و انزجار از جنس مخالف، تنزل پیدا می‌کند.
با نگاه به تفاوت‌های فیزیولوژیک و سایکولوژیک بین زن و مرد در مسائل جنسی، طبیعی است که در قرآن کريم پاداش زن و مرد در این زمینه هم متفاوت باشد، لذا درحالی‌که داشتن هفتاد حوری در بهشت برای یک مرد بسیار جذاب است، برای یک زن داشتن هفتاد شوهر حوری در بهشت نه‌تنها جذاب نیست، بلکه وحشتناک و رعب‌آور است.
تصور بفرمایید اگر خداوند در قرآن به زنان وعده می‌داد که در مقابل اعمال صالحشان در دنیا، به آن‌ها در بهشت هفتاد شوهر حوری پاداش خواهد داد که هم‌زمان باید به همه‌ی آنان خدمت جنسی ارائه کنند، واکنش زنان چه می‌بود؟ در این دنیا چطور؟
تصور بنده آن است که اگر چنین چیزی در قرآن مطرح‌شده بود زنان ترجیح می‌دادند به جهنم بروند ولی به بهشتی که چنین پاداشی در انتظار آن‌ها باشد نروند.
پنکه دیواری و سقفی و رومیزی هر سه پنکه هستند و هر سه در باد کردن مشترک هستند ولی کاربری آن‌ها طوری است که نمی‌توان آن‌ها را در جای یکدیگر قرارداد، برای یک پنکه سقفی، قرار گرفتن بر روی میز برای باد کردن، به معنای مرگ است.
زن و مرد هم هر دو در انسانیت مشترک‌اند اما کاربری آن‌ها باهم فرق می‌کند، آنچه برای یکی لذت به‌حساب می‌آید شاید برای دیگری شکنجه باشد و آنچه برای یکی کرامت به‌حساب می‌آید شاید برای دیگری رذالت و بی‌حرمتی باشد.
اینجاست که باید اذعان کرد که قرآن کريم، کلام خداوند حکیمی است که از همه اسرار و نیازها و چم‌وخم‌های بشر آگاه است.