حج استاد دکتر زغلول نجار

حج

استاد دکتر زغلول نجار 
(عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمان)

برگردان: دفتر نمایندگی اتحادیه جهانی علمای مسلمان، شعبه ایران
"‏ وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ البَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ العَالَمِينَ" (‏ آل عمران‏:97)‏".
ترجمه: و حجّ اين خانه واجب الهي است بر كساني كه توانائي (مالي و بدني) براي رفتن بدانجا را دارند. و هركس (حجّ خانه خدا را به جاي نياورد، يا اصلاً حجّ را نپذيرد، و بدين وسيله) كفر ورزد (به خود زيان رسانده نه به خدا) چه خداوند از همه جهانيان بي نياز است.

 پیشتر در مورد تعریف حج و اهداف آن، و بیان موقت بودن زندگی دنیوی و قطعیت بازگشت به سوی خدا سخن گفتیم. امروز اما در مورد دستاوردهای حاجیان در پایان این سفر مبارک و اتصاف به اخلاق ستودنی به شرح زیر سخن می گوییم:
1-قناعت پیشگی و شوق قیامت یکی از این دستاوردهاست؛ زیرا حیات دنیوی انسان هر اندازه طولانی گردد، در نهایت به مرگ منتهی خواهد شد. این به معنای فروکاستن از تکالیف انسانی در دنیا نیست؛ زیرا پیمودن راه موفقیت و پیروزی در دنیا کاملا مطلوب و خواستنی است، اما نه با هزینه کردن از آخرت.
2-حصول یقین به این که حج مقبول، سبب پاک شدن از گناهان و معاصی می گردد. این وعده در کلام رسول الله ـ صلى الله عليه وسلم ـ چنین آمده است: «من حجًّ فلم يرفُث ولم يفسُق، رجع كيوم ولدته أمُه». (روایت از بخاری و مسلم).
ترجمه: (هر کس (با اخلاص کامل) حج بيت الله کند (و در مدت حج) مرتکب عمل زشت نشود و گناه و نافرماني (و هيچ گونه اذيت و آزاري نسبت به ديگران و همسفران) از او سر نزند چنان پاک شود مانند کودکي که تازه از مادرش متولد شده باشد).
آنگاه که عمرو بن عاص ـ رضى الله عنه ـ برای بیعت نزد پیامبر حاضر شد، پیامبر ـ صلى الله عليه وسلم ـ به او چنین فرمود: «أما علمت أن الإسلام يهدم ما قبله، وأن الهجرة تهدم ما قبلها، وأن الحج يهدم ما قبله؟». ‏(‏ روایت از مسلم‏).
ترجمه: (مگر نمي داني که اسلام گناهان پيشين را محو مي سازد و هجرت گناهان پيش از هجرت را محومي کند و حج مقبول گناهان پيش از حج را محو مي نمايد).
بر همین مبنای یقین بخش، بر همه حجاج لازم است که کاملا مواظب باشند تا مرتکب گناهان نگردند.
3- تلاش برای ادای عبادت های واجب در اوقات تعیین شده و انجام عبادات مستحب در حد توان.
التزام به پاکیزه نمودن نفس، مداومت بر عبادات، عفت زبان، فروهشتن چشم، کنترل شهوات و تمایلات نفسانی، فروبردن خشم، چشم پوشی از خطاهای مردم، راستگویی، مهربانی با دیگران، احترام به مردم، سراپا گوش بودن و فرمانبرداری، وقار در لباس و شکل ظاهری، خالص نمودن نیتها، پرهیز از بدگمانی و سوء قضاوت نسبت به دیگران، مراعات جانب میانه روی و اعتدال، حق گرایی در هر زمان، تلاش برای یاری نمودن دین خدا و تحمل سختی های آن، تلاش برای انجام اعمال صالح و پیشرو بودن در آن برای تبدیل شدن به یک الگوی شایسته.
5- تلاش برای آموختن علوم شرعی، فهم دین و پایبند بودن به آموخته ها؛ زیرا اسلام نه بر جهل، که بر دانش و تعهد مبتنی است و سرچشمه آموزه های دینی مسلمانان، کتاب خدا و سنت رسول او است. به همین دلیل لازم است که هر مسلمانی نسبت به دستورات و نواهی خداوند، آگاه بوده و خود و خانواده اش را نسبت به آنها آگاه نموده و برای التزام به آنها بکوشد. و اگر در مسئله ای نیازمند آگاهی باشد، ملزم به سوال است. خداوند در این باره فرموده است: «فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ» (النحل‏:43).
ترجمه: (پس از آگاهان بپرسيد، اگر نمی دانيد).
6- تلاش برای کسب حلال، غذا و نوشیدنی پاکیزه و پرهیز کامل از امور شبهه ناک و حرام.
7- همنشینی با صالحان، التزام به جماعت مسلمین و محبت و دوستی با آنان و برائت جستن از غیر ایشان. که خداوند در  مقام خطاب به پیامبرش چنین فرموده است: «وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَلاَ تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلاَ تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطاً‏». ‏(الكهف‏:28).
ترجمه: (با كساني باش كه صبحگاهان و شامگاهان خدای خود را مي پرستند و به فرياد می خوانند، (و تنها رضای) ذات او را مي طلبند، و چشمانت از ايشان (به سوی ثروتمندان و قدرتمندان مستكبر) براي جستن زينت حيات دنيوي برنگردد، و از كسي فرمان مبر كه (به خاطر دنيا دوستي و آرزو پرستی) دل او را از ياد خود غافل ساخته ايم، و او به دنبال آرزوي خود روان گشته است (و پيوسته فرمان يزدان را ترك گفته است) و كار و بارش (همه) افراط و تفريط بوده است).
اهتمام به حل قضایا و مشکلات مهم جهان اسلام، از جمله: جهالت در هر دو بعد آن (جهالت در بعد خواندن و نوشتن و جهالت در عقیده و باور)، قضیه آزادی های عمومی، قضیه عقب ماندن از جهان دانش و تکنولوژی، قضیه فقر و بیماری، قضیه آزادسازی سرزمین‌های اشغال شده در فلسطین، عراق، افغانستان، جنوب فلیپین، آراگان، شهرهای ملیلیه، سئوتا، جزیره لیلی و سایر شهرهای اشغال شده مراکش توسط اسپانیایی ها.
9- مشارکت فعال در دعوت مردم به سوی دین خدا با بیان معانی «لا اله الا الله» و حجتهای واضح و منطق صحیح.
10- تلاش برای وحدت کامل صفوف مسلمانان، با وجود لزوم طی نمودن مراحل پشت سر هم، همانند آن چه در اتحادیه اروپا اتفاق افتاد.
ششم: دستامدهای منفعت آمیز ایام حج:
اگر حجاج خانه خدا به شیوه ای صحیح از این عبارت مبارک در بابرکت ترین قطعه زمین و در کنار اولین خانه ساخته شده به نفع مردم و در بهترین ایام کل سال -دهه ذی الحجه- استفاده نمایند این دستاوردها برای حجاج بسیار زیاد خواهد بود.
در جلسه آتی در مورد نحوه بهره جویی از اولین کنفرانس بین المللی تاریخ بشر برای بررسی مشکلات جهان اسلام به طور خاص و مشکلات بشر به طور عام، سخن خواهیم گفت.